Οι ιατρικές εξετάσεις πριν από τη σύλληψη

Σε αυτή την επίσκεψη, ο γιατρός σας μπορεί να προβεί σε γενικές εξετάσεις, συμπεριλαμβανομένου του Παπ τεστ. Επιπλέον, μπορεί να σας παραπέμψει σε προληπτικές εξετάσεις για σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) ή άλλες καταστάσεις. Βεβαιωθείτε ότι και ο σύντροφός σας θα υποβληθεί επίσης σε εξετάσεις για ΣΜΝ.

Ο (η) γιατρός σας θα θελήσει να συζητήσει μαζί σας σχετικά με παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάζουν εσάς και την κύησή σας ή το μωρό σας, όπως μεταξύ άλλων για:

Φάρμακα. Ορισμένα φάρμακα μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης συγγενών ανωμαλιών. Ενημερώστε τον γιατρό σας σχετικά με οποιαδήποτε φάρμακα (συνταγογραφούμενα ή μη) λαμβάνετε, αλλά και σκευάσματα όπως βιταμίνες και συμπληρώματα διατροφής. Ο γιατρός σας θα σάς εξηγήσει ποια φάρμακα είναι ασφαλή να λαμβάνετε πριν και κατά την κύηση.

Εμβολιασμοί. Ο γιατρός σας θα ελέγξει αν η ημερομηνία ισχύος των εμβολιασμών σας όπως για την ερυθρά, την ανεμοβλογιά και την ηπατίτιδα Β δεν έχει παρέλθει. Αν έχει παρέλθει, τότε ο γιατρός σας θα σάς συστήσει να εμβολιαστείτε. Αυτές οι νόσοι μπορούν να προκαλέσουν συγγενείς ανωμαλίες στην περίπτωση που προσβληθείτε από αυτές ενώ είστε έγκυος.

Χρόνια προβλήματα υγείας. Ορισμένα προβλήματα υγείας, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση, ο σακχαρώδης διαβήτης ή ο ερυθηματώδης λύκος μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο προβλημάτων κατά τη διάρκεια της κύησης. Αν έχετε κάποιο χρόνιο πρόβλημα υγείας, ο γιατρός σας θα θελήσει να συνεργαστεί μαζί σας πριν μείνετε έγκυος, για να διασφαλίσει ότι αυτό είναι υπό έλεγχο.

Το βάρος σας. Αν είστε υπέρβαρη ή λιποβαρής, αυτό μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο επιπλοκών κατά την κύηση. Ζητείστε από τον γιατρό σας να σας συμβουλεύσει για το πώς θα πετύχετε το σωστό βάρος πριν μείνετε έγκυος.

Οικογενειακό και ιατρικό ιστορικό. Ενημερώστε τον γιατρό σας σχετικά με το ατομικό και οικογενειακό σας ιατρικό ιστορικό και αυτό του συντρόφου σας. Ενδέχεται να χρειαστεί να ρωτήσετε μεγαλύτερης ηλικίας μέλη της οικογένειας πριν από την επίσκεψή σας στον γιατρό σχετικά με οποιαδήποτε προβλήματα υγείας που ενδεχομένως υπάρχουν στην οικογένειά σας.

Γενετικός προληπτικός έλεγχος και παροχή συμβουλών. Ανάλογα με το ατομικό ή το οικογενειακό σας ιστορικό υγείας, ενδέχεται να χρειαστεί να επισκεφτείτε σύμβουλο γενετικής για να προσδιορίσει τους κινδύνους που διατρέχει το έμβρυο για την εμφάνιση νόσων όπως το σύνδρομο Down, τη δρεπανοκυτταρική αναιμία και τη χοριοειδίτιδα Tay-Sachs.

Χρήση ναρκωτικών ουσιών και κατανάλωση οινοπνεύματος. Το κάπνισμα, η κατανάλωση οινοπνεύματος και η χρήση ναρκωτικών ουσιών αυξάνουν τον κίνδυνο πρόωρου τοκετού, συγγενών ανωμαλιών και βρεφικού θανάτου. Αν δυσκολεύεστε να σταματήσετε τη χρήση ή την κατανάλωσή τους, ζητήστε από τον γιατρό σας να σας ενημερώσει σχετικά με επιλογές για φορείς παροχής κατάλληλων συμβουλών και θεραπείας.

Άλλα θέματα τα οποία ενδέχεται ο γιατρός σας να θελήσει να συζητήσει μαζί σας είναι μεταξύ άλλων τα εξής:

• Οποιαδήποτε προβλήματα που ενδεχομένως είχατε με προηγούμενες εγκυμοσύνες
• Τι μπορείτε να κάνετε για την πρόληψη συγγενών ανωμαλιών
• Πώς να αποφύγετε να νοσήσετε και να βελτιώσετε τη συνολικότερη κατάσταση της υγείας σας
• Πώς να σημειώνετε τις ημερομηνίες της εμμήνου ρύσης σας ώστε να γνωρίζετε πότε έχετε τις περισσότερες πιθανότητες να μείνετε έγκυος
• Οικογενειακά προβλήματα όπως η ενδοοικογενειακή βία και το επίπεδο συναισθηματικής στήριξης

Ωοθηκική διέγερση

Μόλις ένα ζευγάρι παραπεμφθεί σε ειδικευμένη μονάδα για να υποβληθεί σε θεραπείες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και ο άνδρας και η γυναίκα έχουν κριθεί κατάλληλοι υποψήφιοι για να υποβληθούν σε εξωσωματική γονιμοποίηση, αμφότεροι υποβάλλονται σε κλινικές εξετάσεις και αξιολόγηση. Η ωοθηκική διέγερση είναι μια ελεγχόμενη τεχνική με σκοπό την παραγωγή αρκετών ωοκυττάρων σε ένα κύκλο, παρά μόνο το σύνηθες μοναδικό ωάριο. Τα πολλαπλά ωάρια επιτρέπουν πολλαπλές προσπάθειες για γονιμοποίηση και επιπλέον τη διαθεσιμότητα πολλών εμβρύων.

Η ωοθηκική διέγερση και η παραγωγή πολλαπλών ωαρίωντελικά αυξάνει το ποσοστό επιτυχίας της εξωσωματικής γονιμοποίησης και ως εκ τούτου αποτελεί συνήθη τεχνική.

Στα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την ωοθηκική διέγερση περιλαμβάνονται αγωνιστές της ορμόνης που εκλύει γοναδοτροπίνη, η ωοθυλακιοτρόπος ορμόνη, η ωχρινοτρόπος ορμόνη, και η ανθρώπινη χοριονική γοναδοτροπίνη. Αυτές οι ορμόνες χορηγούνται στη γυναίκα με υποδόρια ή ενδομυϊκή ένεση Με την προκύπτουσα παραγωγή πολλαπλών ωαρίων, τα επίπεδα των οιστρογόνων και προγεστερόνης φθάνουν σε επίπεδα τα οποία είναι πολύ υψηλότερα από τα φυσιολογικά, γι΄ αυτό και γίνονται συχνές εξετάσεις με σκοπό να παρακολουθείται η αντίδραση του σώματος στη φαρμακευτική αγωγή.

Ενώ λαμβάνει χώρα η πρόκληση ωορρηξίας, η ωοθυλακική ανάπτυξη ελέγχεται με τη χρήση διακολπικής υπερηχογραφίας. Αυτά τα κολπικά υπερηχογραφήματα ενδέχεται να επαναλαμβάνονται καθώς ο χρόνος για τη συλλογή ωοκυττάρων πλησιάζει.

Συλλογή ωοκυττάρων/ωοληψία

Η συλλογή ωοκυττάρων εκτελείται ενώ η ασθενής βρίσκεται υπό νάρκωση/μέθη. Ο ειδικός γονιμότητας συλλέγει τα ωάρια εισάγοντας βελόνη στις ωοθήκες διαμέσου του τοιχώματος του κόλπου. Αυτή η διαδικασία συνήθως διευκολύνεται με υπερηχογραφική καθοδήγηση για τον εντοπισμό εκάστου ωοθυλακίου. Μόλις τα ωοθυλάκια εντοπιστούν, το ωοθυλακικό υγρό και τα ωάρια απορροφώνται σε δοκιμαστικό σωλήνα. Η διαδικασία διαρκεί περίπου μισή ώρα, και η ασθενής συνήθως βγαίνει από την κλινική λίγες ώρες μετά τη συλλογή των ωοκυττάρων.

Συλλογή σπέρματος και προετοιμασία σπερματοζωαρίων

Ο άνδρας υποβάλλεται σε αυνανισμό, την ίδια ημέρα που συλλέγονται τα ωοκύτταρα. Συνιστάται η αποχή από εκσπερμάτιση για περίπου δύο έως πέντε ημέρες πριν από τη σπερμοληψία ώστε να διασφαλίζεται υψηλή περιεκτικότητα σπερματοζωαρίων τη στιγμή της σπερμοληψίας. Μετά τη συλλογή του δείγματος σπέρματος, τα σπερματοζωάρια ετοιμάζονται για έγχυση στα ωάρια που έχουν ληφθεί από τη γυναίκα. Σε περιπτώσεις όπου η παραγωγή δείγματος σπέρματος δεν είναι δυνατή την ίδια ημέρα που γίνεται η συλλογή ωοκυττάρων, οι άνδρες μπορούν να επιλέξουν να έχουν εκ των προτέρων κατεψυγμένα δείγματα σπέρματος, ή να υποβληθούν σε βιοψία όρχεων για σπερμοληψία.

Καλλιέργεια και μεταφορά βλαστοκυστών

Η εξωσωματική γονιμοποίηση έχει βελτιωμένα ποσοστά επιτυχίας στην κύηση, εν μέρει χάρη στις πρόσφατες προόδους στην καλλιέργεια βλαστοκυστών και τις διαδικασίες μεταφοράς. Τα έμβρυα συνήθως μεταφέρονται στη μήτρα την τρίτη ημέρα μετά τη γονιμοποίηση. Ωστόσο, έχει καταστεί δυνατή η καλλιέργεια εμβρύων σε περιβάλλον εργαστηρίου έως το στάδιο βλαστοκύστης, το οποίο λαμβάνει χώρα την πέμπτη ημέρα.

Η σημασία των βλαστοκυστών έγκειται στη βιωσιμότητά τους. Τα ισχυρότερα, υγιέστερα έμβρυα συνήθως επιβιώνουν στο στάδιο των βλαστοκυστών επειδή στην πορεία τα κατάφεραν μέσα από αρκετά σημαντικά σημεία ελέγχου ανάπτυξης και διαίρεσης. Αυτές οι διεργασίες είναι απαραίτητες ώστε να επιτρέπουν μόνον στα ισχυρά έμβρυα να συνεχίσουν να αναπτύσσονται και να εμποδίζουν τα ασθενή ή αλλιώς τα ελαττωματικά έμβρυα να συνεχίσουν την ανάπτυξή τους.

Σε ένα παραδοσιακό, συνήθη κύκλο εξωσωματικής γονιμοποίησης, στη μήτρα μεταφέρονται τέσσερα έμβρυα την τρίτη ημέρα με την ελπίδα ότι τουλάχιστον ένα θα οδηγήσει σε επιτυχή γέννηση ζώντος νεογνού. Μετά την τρίτη ημέρα δεν καταφέρνουν όλα τα έμβρυα να επιβιώσουν, με μόνο το ένα τρίτο των καλλιεργημένων εμβρύων να γίνονται βλαστοκύστεις. Ορισμένες φορές επιβιώνουν δύο ή περισσότερα έμβρυα με αποτέλεσμα την πολύδυμη κύηση.

Η καλλιέργεια και η μεταφορά βλαστοκυστών στοχεύει να επιλύσει το πρόβλημα των πολύδυμων γεννήσεων ή να εξαλείψει εντελώς αυτόν τον κίνδυνο. Οι κυήσεις και γεννήσεις τριδύμων ή περισσοτέρων νεογνών εγκυμονεί αρκετούς κινδύνους τόσο για τη μητέρα όσο και για τα νεογνά και μπορεί να συμβεί ως αποτέλεσμα της υποβοηθούμενης αναπαραγωγικής τεχνολογίας. Από την άλλη πλευρά, τα ποσοστά επιτυχούς κύησης διατηρούνται και, σε ορισμένες περιπτώσεις, βελτιώνονται. Αυτό συμβαίνει επειδή στη μήτρα μεταφέρονται μόνο δύο ή τρεις βιώσιμες βλαστοκύστεις, όχι τέσσερις ή περισσότερες.

Η καλλιέργεια και η μεταφορά βλαστοκυστών έχει αναφερόμενο ποσοστό επιτυχούς 50%, με ποσοστά κύησης πάνω από 66% σε ασθενείς οι οποίες έχουν ανταποκριθεί καλά στη θεραπεία.

Ένα πρόσθετο όφελος από τη μεταφορά βλαστοκυστών είναι ότι οι κλινικοί γιατροί έχουν τη δυνατότητα να εκτελούν βιοψίες για να ανιχνεύσουν την ύπαρξη γενετικών νόσων. Αυτή η εξέταση παρά το γεγονός ότι δεν είναι παγκόσμια διαθέσιμη, μπορεί στο μέλλον να καταστεί εξέταση ρουτίνας, καθώς η τεχνολογία της καλλιέργειας και της μεταφοράς βλαστοκυστών συνεχίζει να σημειώνει προόδους.

Η μεταφορά βλαστοκυστών είναι μια επιλογή η οποία έχει τα μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας σε ασθενείς νεότερης ηλικίας, καθώς και σε αυτές οι οποίες έχουν μεγάλο αριθμό ωαρίων διαθέσιμων κατά τον χρόνο της ωοληψίας. Συγκεκριμένα, οι καλύτερες υποψήφιες για καλλιέργεια βλαστοκυστών είναι οι ασθενείς με έξι ή περισσότερα έμβρυα τα οποία την τρίτη ημέρα είναι βιώσιμα και υψηλής ποιότητας. Αυτό συμβαίνει επειδή το ποσοστό επιτυχίας περισσότερων εμβρύων να αναπτυχθούν επιτυχώς την πέμπτη ημέρα είναι πολύ μεγαλύτερο. Από αυτή τη διαδικασία θα ωφελούνταν επίσης ασθενείς οι οποίες υποβάλλονται σε εξωσωματική γονιμοποίηση και οι οποίες δε θα εξέταζαν το ενδεχόμενο μείωσης του αριθμού εμβρύων στην περίπτωση κατά την οποία θα υπήρχε πολύδυμη κύηση, ή ασθενείς οι οποίες επιθυμούν να μειώσουν τις πιθανότητες επέλευσης πολύδυμης κύησης